Podcaster en ondernemer Dave Ramsey trekt wekelijk 4,5 miljoen luisteraars en kijkers. Bijna dagelijks host hij een liveshow waar mensen vragen stellen rondom geld, werk en relaties. Sinds kort ben ik zwaar fan van de show en daarom vertel je er alles over.
De molensteen om je nek die een geldschuld veroorzaakt
Dave Ramsey is een begrip in de Verenigde Staten en als je luistert naar zijn shows, dan waan je je in een andere wereld. Dan lijkt het of heel Amerika aan elkaar hangt van creditcards en auto- en studieleningen. Of die beeldvorming ook met de werkelijkheid klopt weet ik niet, maar Ramsey gaat als een dolle tekeer tegen elke vorm van schuld (debt). Zelfs hypotheken zijn niet heilig voor hem en in zijn stappenplan pakt hij die ook aan.
In zijn boek ‘The Total Money Makeover” geeft Dave Ramsey een stappenplan tot in detail om snel je schulden de nek om te draaien en jouw inkomen om te zetten in rijkdom (wealth). Hij noemt ze in dit boek Babysteps en de stappen zijn veelal gericht op de Amerikaanse cultuur en maatschappij. Daarom zal ik een kleine vertaling maken naar de omstandigheden waar we in Nederland vaker mee te maken hebben.
In 7 stappen een totale geldtransformatie doorlopen
Hoe kom je snel van je schulden af en creëer je meer rijkdom en overvloed in je leven? Als je deze volgende stappen neemt heb je eigenlijk wel zekerheid van een resultaat. Maar het is niet voor de zachtgekookte eitjes van deze wereld. Wil je werkelijk dit plan doorlopen dan zal je werkelijk transformerend je handel en wandel moeten aanpassen. En met de billen bloot naar de buitenwereld, want ook naar buiten toe zal je ongetwijfeld dingen moeten aanpassen.
En wijk niet van het plan af, want dan werkt het niet. Er is bij Dave Ramsey en zijn Total Money Makeover geen shortcut naar het einde. Je zal stap voor stap de zaken moeten aftikken, tenzij je geen schulden hebt, dan begin je bij stap 3. En de periode zal afhangen van je schuldenberg en inkomen. Ramsey noemt meestal een periode van 3 tot 4 jaar als gemiddelde, maar dat hoeft voor jou natuurlijk niet zo te zijn.
Je zal merken dat het in het begin volledig gaat over het elimineren van elke vorm van schuld die je hebt. ALLES gaat ervoor opzij en dat merk je dan ook in je dagelijkse leven.
Stap 1: leg een noodfonds aan van € 1.000,00
De eerste zet is een betrekkelijk eenvoudige opdracht: verzamel € 1.000,00 in cash en zorg dat je deze kan gebruiken in tijden van nood. Heb je een auto (en is deze perse nodig voor je werk?) en gaat de uitlaat kapot? Dan gebruik je dit noodfonds voor de rekening. Elke keer als je het noodfonds gebruikt ga je van stap 2 terug naar stap 1. Zo voorkom je dat je weer een lening aangaat of de rekening niet betaalt bij de garage.
Stap 2: betaal al je schulden af (niet de hypotheek) en maak gebruik van het sneeuwbaleffect
De counsellors gelieerd aan Dave Ramsey weten al snel of iemand het gaat redden met dit plan. Bij stap 2 haken de meeste mensen namelijk af. Je kan het vergelijken met een crash-dieet van misschien wel enkele jaren. Maar deze leningen brengen je juist in de problemen en het is dus essentieel dat je ze 1 voor 1 wegwerkt. En uiteraard ook hiervoor is er een optimale werkwijze.
Inventariseer al je schulden en leningen en zet ze op een rij van klein naar groot. Vergeet de rentepercentages of emotionele betrokkenheid maar voor even. Dit rijtje wordt jouw nieuwe waarheid en leidraad. Hoe ga je nu verder? Allereerst committeer je je volledig aan de bestaande afspraken over afbetalingen. Dan ga je met de fijnste stofkam door al je uitgaven heen en bespaar je elke euro die je kan besparen. Verkoop alles wat je kan missen en ga in de avond pizza’s bezorgen.
Met het vrijgekomen budget betaal je eerst de kleinste schuld af. En dan werk je naar de volgende betaling toe. Deze werkwijze heeft verschillende voordelen. Ten eerste zie je werkelijke progressie (mentaal voordeel) op de lijst en ten tweede bespaar je zo meer op de lopende kosten. Dit wordt ook wel het sneeuwbaleffect genoemd, de aflossingen gaan steeds sneller doordat de lijst korter wordt.
Volledige commitment is vereist. Een etentje met vrienden? Een voordeeltje van het werk en dan maar een nieuwe broek? Vergeet het maar! Dit stappenplan is keihard en laat geen ruimte voor dit soort dingen. Ga je toch ‘voor de bijl’? Dan ondermijn je het hele traject. Oh ja, je verruilt ook geen dure lening voor een goedkopere lening! Hoewel dit onlogisch klinkt zit er een motivatie achter; je gaat dan voor 1% meer comfort en dat is dus niet de bedoeling. Volledige toewijding aan de puinhoop die je hebt veroorzaakt is, volgens Ramsey, dé oplossing.
Stap 3: stop 3 tot 6 maanden uitgaven in een noodfonds
Je hebt stap 3 gehaald en je bent inmiddels schuldenvrij? Dat moet een geweldig gevoel geven, gefeliciteerd.
In deze fase leg je een fonds aan voor noodgevallen. Ben je zzp-er en betaalt de klant niet op tijd? Dan betaal je je hypotheek uit dit noodfonds. Of raak je helemaal zonder werk en inkomen? Dan kan je voor een korte periode de kosten overbruggen zonder dat je in grote problemen komt. Je zet dit geld ergens op een rekening waar je snel bij kan komen, dus niet op een deposit spaarrekening of in de vorm van een belegging.
Merk op dat de stap gaat over Uitgaven en niet over Inkomen. Je uitgaven zullen idealiter lager zijn dan je inkomen en die marge is voor het noodfonds niet noodzakelijk. En het verschil van 3 tot 6 maanden komt door persoonlijke omstandigheden. Heb je een steady inkomen voor jaren of ben je sterk afhankelijk van incidentele opdrachten? Dan besef je waarschijnlijk goed aan welke periode als overbrugging je moet denken.
Stap 4: investeer in je pensioen
Het Total Money Makeover plan beschrijft dat je 15% van je netto inkomen investeert voor je pensioen. Dat kan een standaard pensioenfonds zijn, maar ook een lijfrente of vastgoed. Zolang je er maar een rendement over maakt en je het effect krijgt van rente-op-rente (ook een sneeuwbaleffect).
Of 15% ook naar Nederlandse begrippen voldoende is, of juist te veel, dat kan ik niet beslissen. Ben je aangekomen bij stap 4, dan zou ik eigenlijk een financieel plan aanraden. Een financieel planner kijkt uiteraard specifiek naar jouw situatie en stemt met jou af welke plannen je wil realiseren. Nu wordt het best serieus allemaal! Had je toen je nog het ene gat met het andere vulde gedacht dat je over een welvarende oudedag zou kunnen beschikken? Een betrouwbare plannen maakt het mogelijk voor je.
Ramsey heeft hier een dringend advies aan zijn publiek. Hou altijd controle over je eigen geld en maak ook zelf de beslissingen. Een adviseur geeft jou een tip en richting, maar je bent en blijft zelf verantwoordelijk voor de handelingen en de gevolgen daarvan. Geef nooit het geld in handen van iemand die daar mee kan doen wat hij of zij wil doen. Al heb je bij een standaard pensioenfonds of beleggingsfonds niet bepaald een grote inspraak over de te nemen beleggingen etc.
Stap 5: spaar voor een studiefonds voor je kinderen
Deze stap lijkt voor Nederlandse begrippen minder relevant. Hoewel de studieleningen in onze cultuur een steeds groter iets worden zie ik nog niet veel mensen werkelijk geld opzij zetten voor een opleiding voor de kinderen. Dat zal mede komen door de lagere kosten voor onze scholen. In de Verenigde Staten zijn de mensen veel meer afhankelijk van studiebeurzen.
Hier is Dave Ramsey ook heel helder. Als je naar een staatsschool kan, doe dat dan. Hij twijfelt openlijk aan het voordeel van een dure universiteit en dito vermeende voordelen. Vermoedelijk hangt dit ook weer af van het werkveld en tijdsgeest. Volgens mij hebben we in Nederland prima universiteiten die onder elkaar geen strijd in studiekosten hebben, dus deze stap lijkt minder urgent om te volgen.
Maar wil je je kind een zelfde waarde meegeven als jij nu hebt verworven? Dan kan je deze stap nemen en voorkomen dat je kind zijn of haar carrière begint met een flinke studieschuld.
Stap 6: los je hypotheek voortijdig af
Bij deze stap moet je nogmaals bevatten dat Ramsey absoluut met Elke lening of schuld wil afrekenen, dus ook je hypotheek.
Vaak wordt er gesuggereerd dat je met een hypotheek op je eigen woning een belastingvoordeel neemt en eventueel eigen vermogen kan inzetten voor andere investeringen of beleggingen. Ik zou je naar een specialist moeten verwijzen om door te rekenen of dat ook voor jouw situatie klopt. En dan nog kan de adviseur of specialist een subjectief belang hebben bij het advies dat jou gegeven wordt.
Ik vind de gedachte om álle schulden af te betalen wel iets hebben. Volledig vrij van hypotheek, lening, schulden of wat dan ook. Wie kan dat nog zeggen tegenwoordig? Als je geen koopwoning hebt zoals ik is dat eenvoudig, maar als huiseigenaar moet het wel een bijzonder gevoel geven die mijlpaal te bereiken. Je hebt in ieder geval een krachtig doel om naar toe te werken.
Stap 7: bouw je rijkdom (wealth) uit en geef weg
Hier staat het Engelse woord Wealth bewust achter rijkdom. Soms is de letterlijke vertaling uit het Engels simpelweg niet juist. Rijkdom wordt vaak aangeduid met vermogen, terwijl het een veel breder begrip is dan een geldbedrag.
Volgens het Total Money Makeover plan is de laatste stap de leukste. Bouw je rijkdom en welvaart uit. Zorg voor nalatenschap, maar vooral… GEEF!
Er zijn niet veel dingen die je met rijkdom kan doen die je echt gelukkig maken. Maar een deel van jouw rijkdom weggeven aan anderen is een ultiem doel dat je kan behalen. Of dit nu je kinderen een mooie start geeft, of je maakt het Rode Kruis gelukkig, het doneren van een deel van jouw behaalde resultaat wordt in stap 7 realiteit.
Het Total Money Makeover plan van Dave Ramsey
Nu wil je misschien weten hoe ik over dit plan denk? Ik ben dol op stappenplannen en systemen. Ik vind het heerlijk om ze te doorgronden en dan van commentaar te voorzien. Maar je kan ook snel inzicht krijgen in de effectiviteit van het systeem en dat vind ik altijd een uitdaging.
De podcast geeft een glashelder beeld van de hedendaagse problematiek van mensen. Hoewel sterk Amerikaans, je kan de vragen eenvoudig interpreteren en herleiden naar onwetendheid, meedoen met de buren en gebrek aan discipline. Dit stappenplan is dan ook bijna een garantie voor succes op weg naar een meer welvarend leven. Maar de vraag blijft of je bereid bent de noodzakelijke stappen te nemen om het eindresultaat te bereiken.
De beperkingen van het stappenplan
Als je het boek leest of de website bekijkt, dan is dus veel gericht op een andere cultuur. Vermoedelijk hebben we in Nederland minder met creditcardschulden te maken en zijn veel nieuwe auto’s op de weg een leaseproduct. Daarnaast zijn we dol op hypotheken en zal je daar minder snel een stap in zetten.
Daarnaast wordt in het plan wel gesproken over 2 essentiële zaken, maar komen ze in de implementatie maar summier langs. Namelijk Inkomen en Budget. Het is evident dat deze zaken ook op orde moeten zijn. Ramsey adviseert iedereen een tweede of derde job te nemen (Uber taxi of pizza bezorgen), maar of dat in Nederland populair gaat worden is maar de vraag. Daarnaast is budgettering een heel vak apart en zou hulp ook nuttig kunnen zijn.
De volgende stap
Ik zou zeggen; lees het boek en luister een keer naar de podcast. Al snel zal Dave Ramsey je raken met zijn openheid en vooral directheid. Hij gelooft heilig in dit stappenplan en er is geen enkel excuus te bedenken om er van af te wijken. Het is ook betrekkelijk zelf te volgen, want de stappen zijn gewoon eenvoudig en makkelijk te begrijpen.
Voor zover ik nu weet zijn er geen adviseurs of experts in Nederland die de begeleiding doen volgens deze stappen. Je bent dus afhankelijk van de input via internet en wat boeken. Laat me weten als je begint of ervaringen hebt met dit systeem. Ik kom graag met je in contact!
Over de schrijver
